Jahowa
do siparmahan ahu!
I.
Patujolo!
Umbege Psalmen 23 : 1-6 on sajo pe, pintor lambok do panghiloalaan, apa lagi ma ia
dung jinaha ihut di auhon tu diri niba; ia tu iba sahat songon panindangion ni
si Daud on di parmahanion ni Jahowa di ngoluna tung mansai sonang ma tutu.
Suang songon I do nang di halak Isarael, sada Psalmen hasudungan do ia
turpuk jamitaon, ala jot-jot dijahahon dalan pahothon dohgot patoguhon haporseaon lumobima tangan
mangadopi angka galumbang naborat. Manorusi
sahat tu ate-ate jou-jou ni par-Psalmen on dalan manait roha nang
haporseaonta padimposhon parsitutuonta mar-Tuhan , anggiat unang runsur patta
binahen nbi ragan ni hamaolon dohot parungkilon di parngoluonta on.
Ra denggan do antusanta jumolo ia parmahanion di Israel ndang apala sarupa
dohot nataida di hutanta manang di Indonesia on, apalagi nuaeng on parmahan
disabi nama rumut tu pinahanna naung dibaen diinganan na aman (handang). Ia di
Timur Tengah (Israel) marmahan ima: Mamboan angka biru-biru (manang binatang
naasing) mangalului jampalan. Hape disi ala angka bebatuan do godang, tole muse
ingkon mamolus angka dolok dohot rura nang robean na rahis, las ni ari udan ia
jumpang pe jampalan sasaotik do sipata, marlapatan ndang boi pabosur pahananna.
Jadi olo do sipata ingkon marborngin parmahan I di balian ni huta mamboan sian
inganan nasada tu inganan naasing asa dapotan jampalan nalomak. Disituasi
sisongon i, adopanna dope angka binatang isarana singa, serigala, ulok dohot
lan naasing, namangonggop pinarmahanna nang dirina. Molo ro singa manang gompul
naeng manarat biru-biru i, ruar do ibana mangalele. Dipusa ibana do angka
nanaeng mangolgap pinarmaganna i, pola do sampe dipamate ibana. Lapatanna hosanna
do taruhanna gabe jaminanan haluaon di napinarmahanna (1 Samuel 17:34-35)
Songon sibingkasi ni turpuhon ima Tangan dilelei si
Absalom dohot paranganna si Daud, terancam do ibana dohot rombonganna. Susa do
disipanganon, siinumon, pahean lumobi nang di hasonangan (keamanan). Di
parsorion sisongon i ro ma si Sobi, si Makir dohot si Barsilai. Natoluon ndang
ditanda si Daud, alai boi ro nasida mnaruhon angka naringkot tu parngoluon ni
si Daud isara: n bantal, balanga, mangkuk tano tangko, dahanon sipulut dohot
dahanon hian, itak omping, dalidali, hadio dohot dahanon na sinaok.Tole muse
situak ni loba dohot mantega dohot birubiru dohot susu ni lombu na nialhotan
mangalehon tu si Daud dohot tu na torop, angka donganna i panganonnasida (2
Samuel 17:27-29). Taida sian I, holing angka naporsea di Tuhan i do na tuk
manngarajumi sisongon I, marharoan sian panarihonon ni Jahowa. Pangongkuon di
huaso dohotdohot di basa-basa ni Debata do nanaeng parhatopoton, lumobi
namanggoari dirina porsea tu Tuhan i. Molo adong pe naniula ni tangan, naeng
taida jala tahaporseai ulaon dohot hagogoon lumobi asiniroha ni Debata do i
II.
Hatorangan ni Turpuk.
- Dihangkam turpuhondo, panindangion haporseaon, dohot pos ni rohana di Jahowa. Ragat mutiha naarga naboi putihanta marisihon angka poda dohot pangajarion laho manogu rohanta marposniroha tu Jahowa. Ibana do sitompa nasa naadong, jala nunngnga diuarihon sai naramotanNa jala parmudu-muduonNa do nasa tinompaNa saleleng-nilelengNa.
- Di ngoluntaon dung adong sipanganon/siinumon, pahenan nang inganan (jabu) tontu godang dope angka kebutuhan naasing najot-jot dilului jolma nagabe olo mambahen adong kekwatiran. Hape molo taida nahumaliang kita godang dope namaol dapot sipanganon, pahean nang, jabu; Boha do patorangkon tu nasida Jahowa do siparmahan ahu, ndang hurangan ahu ?
- Hata pamujion tu Jahowa namarisihon panindangion dipanarihonon ni Debata ido impola ni turpuhon. Ay.1 “Jahowa do Siparmahan ahu, ndang tagamon hurangan ahu”. Pangakuan manang credo ni par-Psalmen on maralasan do ala Jahowa do napatongon do ibana tu jampalan angka na lomak, ditogutogu do ibana di lambung aek hasonangan. Dipasabam do rohangna, ditogu do ibana di dalan hatigoran, * ala ni goarna i. Dihata heber menuntun = nahal namarlapatan mamboan ruar sian hamatean pataruhon tu hasonangan. Tangkas do diangkuhon ibana peran ni Debata napaluahon ibana dohot rombonganna.
- Parmahanion ni Debata di ngoluna digombarhon ibana songon panogihon ni sada parmahan namamboan biru-biruna tu aek na tio. Didok ibana ditogu-togu do ibana tu lambung aek hasonangan. Aek nation manang aek hasonangan di pangantusion ni angka parmahan lumobima di masa ni si Daud; ndada namura luluan manang jumpangan on. Situasi geografis tanah Israel na godangan bebatuan na terjal, ia tung adong londut ndang sai pintor adong aek, apalagi aek na tio/hasonangan. Alai tangkas do dison dihatindangkon si Daud parmahanion ni Jahowa mamboan ibana tu situasi na adong aek na tio dohot aek hasonangan. Situasi sisongonon tung mansai langka do ngolu ni parmahanion. Alai ala Jahowa do napatupahon tangkas ma i nga dijangkon si Daud, marhite panarihonon ni Debata mamangke si Sobi, si Makir dohot si Barsilai.
- Molo tasigati di ay.4 on: “Ai nang pe mardalan ahu di rura linggoman ni hamatean, ndang huhabiari parmaraan, ai Ho do mandongani ahu tungkotmu dohot batahim mangapuli ahu”. Hata rura linggoman ni hamatean=lembah kekelaman, di tengah baying-bayang maut; Disituasi si songon ipe ndang tahutan ibana; ala dipangkilalahon si Daud do ro do Debata mandongani jala mangapuli ibana marhite tungkot dohot batahiNa. Dipapatar ulaon ni Debata dison pasabam roha ni angka naloja, mangapuli jala pasabam roha ni angka jolma namardalan di rura nilinggoman ni hamatean. Na jelas diondihon Jahowa do napinarmahanNa. Dipatuduhon Debata do tu si Daud kehadiranNa di tonga-tonga ni krisis na rongom ala ni angka musu humaliangsa. Songon ido ngolu ni ganup halak na porsea, di haol, dijangkon jala diparmudu-mudu. Ndang tarsirang panarihonon dohot pangaramotion ni Debata di ngolu ni angka na porsea.
- Digoari do Debata “omni present”, namandok ndang adong nanggo sada ruang secara geografis naso nirajaanNa. Jongjong do Ibana di tongatonga ni hamaolon, roha namagopu nasatia di Ibana. Linggoman ni hamatean ndang tuk mangago angka na porsea, garida dipangke Debata do nang I patuduhon huasoNa, tu angka niasianNa.
- Pandohan : “Ho do manutup * meja di jolongku maradophon angka musungku, dimiahi Ho do ulungku, suksuk do panginumanki”. Saluhut na monang biasana sai dimiahi do uluna, cirri khas adat timur do i. Halak na pinarmahann ni debata sai naikkon modang do di sude hasusaan manang partinaonan. Ndang boi talu na porsean sialani. Di adopan ni musu pe ingkon boi do hita manikmati na diparmahan Jahowa do hita. Asa angka parangan ni Debata ndang roha pamatehon nang tu musu, ingkon marroha panguluhon, beha tolap hita doi ?
III.
Sipahusor-husoron.
1.
Mardalan dihatigoran manang didalan ni Tuhan I tung so
hea do mambahen hita gabe madabu tu rura linggoman ni hamatean. Memang nang di
ngolu ni na porsea ndang tardok so adong angka hamaolon sibolusonna. Nang pe
mamolus rura linggoman ni hamatean, alai ala rap dohot Tuhan I mamolus i:
tungkotna dohot batahiNa nasai mangiring, mangaramoti jala mangapuli umbahen
gabe margogo jala boi manampuhon sude parungkilon ni parngoluanon.
2.
Songon naposo ni Debata namarpos ni roha tu Parpahan
bolon i hita, sasintongna ingkon tarida do penyerahan diri sian hita dibagasan
pos ni roha. Ia didok Jahowa si parmahan au, ndang tagamon hurangan ahu: Ingkon
manat do lapatanta on. Songon na santer di papatar angka par-theologia sukses:
Ia halak naporsea tu Tuhan i, pasti do
sonang ngoluna. Cukup bahkan marlobian (Mewah) di sipanganon, parabiton nang
kebutuhan naasing. Dohot hata na asing, ia sahalak naposo ni Debata ingkon
serba berkecukupan; takkan kekurangan uang, mobil, rumah, dan lain-lain. Asa
molo ro hamaolon sai pintor dirajumi gabe ala ni dosa manang na hurang porsea.
Hape disisi naasing, taingot pandok ni parmahan bolon i, ganup siihuthon Jesus
ingkon mangadopi ragam ni hamaolon do manang manuhuk silang ni Tuhan i.
3.
Perikope on ndang jaminan ia halak Kristen dang adong
be hamaolon manang persoalan ngolu. Manang molo nga Kristen singkop sasude.
Alai ingkon botoonta do, ia manang aha nahinalomohon ni jolma ndang pasti dope
gabe sada kebutuhanna. Hape sai jotjot do jolma on humnasusa holan ala ni
keinginan. Taingot ma ia Tuhan tai sai disarihon jala diparmahani do hita
hombar tu kebutuhan ndada keinginan.